TÜRKİYE-İNGİLTERE İLİŞKİLERİ VE BREXİT SÜRECİ

Türkiye-İngiltere arasındaki ilişkiler 1583 yılında başlamıştır. Diğer alanlardaki ilişkilerin yanı sıra ekonomik ilişkiler de söz konusu iki ülke arasında büyük bir öneme haizdir. İngiltere’nin 31 Ocak 2021 tarihi itibariyle Avrupa Birliği’nden ayrılması (Brexit) tüm ülkeleri olduğu gibi Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor.

Bu kapsamda Türkiye, İngiltere ile yaklaşık 17 milyar dolarlık ticaret hacmine sahiptir. Ancak Brexit sürecinin sonucu olarak Türkiye ile İngiltere arasındaki ekonomik ilişkilerin sekteye uğramaması için İngiltere ile Serbest Ticaret Antlaşması(STA) imzalandı.

Ayrıca savunma sanayinde milli muharip savaş uçağı yani TF-X projesi başta olmak üzere iki ülke arasında kapsamlı bir işbirliği var. Türkiye’nin dış ticaret fazlası verdiği ülkelerden biri olan İngiltere, 2019 yılı verilerine göre en çok ihracat yapılan 2. ülke ve en çok ithalat yapılan 9.ülkedir.

Bu bağlamda 2019 yılında Türkiye’nin İngiltere ile olan ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 2 azalarak 10 milyar 870 milyon dolar olurken, ithalat ise yüzde 27 azalarak 5 milyar 427 milyon dolar oldu. Bu düşüşe rağmen İngiltere, Türkiye’nin 6.büyük ticaret ortağı olma vasfını kaybetmedi. Brexit sonrası Türkiye’de yaklaşık 3000 İngiliz sermayeli şirketin faaliyet gösterdiği ve İngiltere’nin Türkiye’deki yatırımcı ülkeler arasında ilk üçte yer aldığını göz önünde bulundurursak Brexit sürecinin iki ülke ilişkileri için önemi daha iyi anlaşılabilir.

Turizm’de ise 2019 yılında İngiltere’den Türkiye’ye gelen turist sayısı bir önceki yıla göre yüzde 14 artarak 2 milyon 562 bin kişiye ulaştı. İki ülke arasında turizmi daha çok geliştirmek için 2 Mart 2020 itibariyle de İngiltere vatandaşlarına Türkiye’ye yapacakları turistik seyahatlerde 180 gün içinde 90 günü aşmamak kaydıyla vize muafiyeti getirildi.

Otomotivde ise İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’ya yapılan ihracatta otomotiv sektörü ilk sırada yer alıyor. Bu ülkelere 2019’daki otomotiv ihracatı Brexit sürecinden dolayı oluşan belirsizlikler nedeniyle yüzde 17 düşüşle 2.5 milyar dolar oldu.

Otomotiv İhracatçıları Birliği Başkanı Baran Çelik, Birleşik Krallık’ın hem ticari araçlar hem de binek otomobiller ihracatında en büyük dördüncü pazarları olduğunu söyledi. Ancak Brexit endişeleri nedeni ile 2019’da Birleşik Krallık’a binek otomobil ihracatında yüzde 14, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar ihracatında yüzde 33 ve otobüs-minibüs ihracatında ise yüzde 17 gerileme yaşandığını ifade etti.

Bu vesileyle Brexit sürecinden önceki Türkiye-İngiltere ilişkilerinin Brexit sürecinden sonra da her alanda artarak devam etmesini temenni ederim.