AHİD-ANLAŞMA

Farkında olduğumuz veya olmadığımız öylesine ahit ve anlaşma konularımız var ki…

Örneğin içinde yaşadığımız aile bireyleri ile yapılan gizli ahitleşme başta olmak üzere birçok isteyerek veya istemeyerek bağlı kaldığımız kurallar bütünlüğü var. Yaptığımız mesleğin hakkını verme ya da kazanç elde etme adına, sergilediğimiz performansın altında yatan yazısız anlaşmalar ve ahit ilkeleri “Ne anlam taşıyor?” diye düşünmek gerekiyor.

Arkadaş ve akraba çevremizde ortak birliktelik adına aramızda oluşturduğumuz ilişkiler zinciri sonucu oluşan ahit ve anlaşma ruhunun bizi bir arada tutan temel değerlere ne demeli?

İnsan olarak bir toprak parçası üzerinde ve ortak geçmişe sahip insan toplulukları ile oluşan çatı altında bulunmanın gereği olan anlaşma hali gibi sayılacak pek çok sözleşmelerimiz var.

Sıkıntının doğduğu nokta, unutkanlık ve bilinçsiz hareket ile birliktelik ruhunun çıkar ve menfaatlerin arkasında kalması. Çünkü yalnızlaşma ile sosyalleşme-toplumsallaşma arasında sıkışan birey açısından bir arada bulunmak, ortak yaşam alanlarında ihtiyaçların karşılanması veya aile, eğitim, meslek grupları, akrabalık-arkadaşlık, sosyal gruplar gibi bir arada bulunma ortamı yaratan tüm zamanların gereği olarak gönüllü bir katılım ihtiyacı söz konusudur.

Ahit, kişinin verdiği sözde durması olarak ifade edilir. Kendi kendine söz vererek bir işi üzerine alma, sorumluluk edinme adına anlaşma noktasında belirlenen kurallara ve sisteme uyma girişiminde bulunma duygusudur. Bu duygu isteyerek ve iradeli olabileceği gibi zorla da (suç işlememe, öldürmeme, çalmamak, haksızlık yapmamak gibi) olabilir.

Ayrıca üçüncü ahit konusu olarak insanın farkında olmadan ve toplumsal yaşam alanlarında kendiliğinden uyum göstererek dâhil olduğu zaman-ortamlar da var. Yani ahit-anlaşma sadece karşılıklı oturularak, söz verilerek uygulanmaya çalışılan bir sözleşme değildir.

Kısaca, birey kendi iradesiyle insanlarla, yaşanan ortamlarla, yaşanan zaman ile hayat koşullarında ihtiyaçlarını giderme amacıyla gönül bağı sayesinde yazısız-sözlü ilkelere uyma konusunda gizli ahit maddelerine bağlılık gösteren bir varlıktır.

Ahit kişinin kendisiyle, ailesiyle, arkadaşlarıyla, iş-meslek çalışanlarıyla, alış-veriş faaliyetlerinde bulunduğu insanlarla, sosyal etkinliklere katıldığı üyelerle ve etrafındaki bireylerle değişik manada sözleşme yönlü bir anlaşma zemininde bulunduğunu kabul etmektedir. Bu anlaşma zemini biraz da zorunlu sağlanmak durumundadır.

Çünkü ortak yaşam alanları ve ihtiyaçların karşılanması bu ahit ve anlaşma ilkesinin varlığını zorunlu kılmakta.

Kendisi ile olan ahit veya anlaşma hali, kişinin iradesine sahip çıkması, aklını-zekâsını kullanarak hayatını sürdürmek için kişisel özgürlüğünü kazanması amacıyla varlığını sürdürebilme potansiyelini ifade eder.

Ailesi ile vardığı anlaşma ve ahit konusu kan bağı ve akrabalık üzerine kurulan bir birlikte yaşama sözleşmesidir. Evlilik olduğu kadar aile üyesi olma manası da taşır. Zorunlu olduğu gibi istek üzerine evliliklerle de ortaya çıkar.

Sadece aile kurmak ve bir çatı altında bulunmak insana yetmez. Sosyal ilişkiler, iletişim ve diyalog, ortak faaliyetler gerçekleştirme gibi insan yaşamını hareketlendiren, anlam katan arkadaş ortamlarında birlikte olunan bireylerle de bir ahit bağı kurulması söz konusudur.

İş ve meslek alanlarında kazanılacak gelir ile ihtiyaçların giderilmesi amacıyla girilen ortamlarda iş arkadaşları, meslek üyeleri gibi bir sosyal topluluk kendini gösterir. Zorunlu olan bu birliktelikte önemli olan kazanç elde etmek, gelir elde ederek ihtiyaçlara harcamaktır.

İhtiyaçların karşılandığı ortamlar genellikle alış-veriş mekânlarıdır. Girilen ekonomik faaliyetlerin merkezinde bulunan insan için ortak bir faaliyette bulunma hedefi vardır. Ortak ihtiyaçlar ve ortak çalışma ile gereken ihtiyaçları giderecek iletişim kanallarını gerçekleştirmek amaç edinilmiştir.

Spor, kültürel etkinlikler, gezi-ziyaret faaliyetleri, sanatsal faaliyetlerin gerçekleşmesi için de yine bir ortak mekân-zaman diliminde bir arada bulunmanın gizli anlaşmaya dayalı birliktelik süreleri vardır.

Farkında olunmayan anlaşma ve ahit ilkelerinin toplumsal hayatın olağan seyrinde bir topluluk bilinci yarattığı görülüyor. İnsan bu dayanışma ve ortak bilincin üzerine düşen sorumluluklarını yerine getirmek zorundadır.

Hassas nokta, sorumluluk bilinci ile başkasını yok saymamak, diğerinin özgürlüğünü kısıtlamamak, yaşam hakkını kullanmaya çalışanları mağdur etmeden birliktelik ruhunun gereği olarak sosyal yaşama adapte olabilmektir.