Hepimiz farkındayız. Kimin, kimlerin ne yaptığını biliyoruz. Son dört yılda ülkemizde yaşanan fiyat artışlarının, fahiş kiraların yalnızca enflasyon kaynaklı olduğunu düşünmek büyük bir yanılgı olur. Bu artışların en az yarısı, tamamen insan kaynaklı fırsatçılıktan besleniyor.
Her zaman söylediğim gibi, eğer bir kılıf varsa, minareyi çalmak kolaydır. İşte tam da bu yüzden, pandemiyi ve enflasyonu bahane edenler, astronomik zamlarla halkın sırtına yük bindirdi. Sonuç? Ekonomik dengeler altüst oldu. Hükümet kanadı enflasyonu düşürmek için çeşitli önlemler alsa da, pazara çıkan, alışveriş yapan halk arasında bu çabalara destek veren kimseyi göremiyoruz. Çünkü bireysel kazanç hırsı, toplumsal faydanın önüne geçmiş durumda.
Bir ev sahibinin ya da iş yeri sahibinin kirasını yüzde yüz artırması ne kadar vicdani? Toptancının aldığı gıda ürününü esnafın fahiş fiyatlarla satması ne kadar ahlaki? Serbest piyasa, rekabetin artmasını ve fiyatların düşmesini sağlamalıyken, bizde tam tersi bir mekanizmaya dönüşmüş durumda. Örneğin, şeker fabrikaları satılmadan önce bir kilo şeker 10 liraydı. Özelleştirmeden sonra fiyat 45 liraya çıktı. Ne değişti de fiyatlar yüzde 400 arttı?
Maliyetler sürekli artarken, gelirler aynı hızla yükselmiyor. Asgari ücret yılda bir kez artarken, market raflarındaki etiketler neredeyse her gün değişiyor. Oysa devlet, üreticiye, sanayiciye, çiftçiye birçok destek sunuyor. Vergi indirimleri, uygun krediler, sigorta yardımları, ihracatçılara yapılan KDV iadeleri… Bunlar ortadayken, bazı sektörlerde maliyet bahanesiyle yapılan fiyat artışları gerçekten samimi mi?
Bir başka düşündürücü durum da, Batman’da bazı kafe ve güzellik salonlarının astronomik kira bedelleriyle dükkan kiralaması. Aylık 250 bin liraya kiralanan bir dükkânın giderleri nasıl karşılanıyor? Bunu gerçekten anlayabilmiş değilim.
Sonuç olarak, haksız kazanç peşinde koşanlar, halkın sırtından geçinenler şunu unutmamalı: Dünya malı dünyada kalır. Kartallar yüksek uçabilir ama yere çakılmaları da kaçınılmazdır. Ekonomimizi bu hale getirenler bilmelidir ki, bu işin bir de öbür tarafı var…
Benden söylemesi!
YORUMLAR