Uzman Psikolog Helin Sayar, çocukların ekran süresi ve sosyal medyaya maruz kalma düzeyleriyle ilgili açıklamalarda bulundu.
0-2 yaş arası çocuklara ekran gösterilmemesi gerektiğini vurgulayan Sayar, 2 yaşından sonra ise belirli sürelerle ekran kullanımının kontrollü şekilde sağlanabileceğini ifade etti.
Ebeveynlere önerilerde bulunan Sayar, çocuklarla kaliteli vakit geçirmenin önemine dikkat çekti. Çalışan ebeveynler için oyun atölyeleri ve grup aktiviteleri gibi alternatiflere yönelmenin faydalı olacağını belirten Sayar, dikkat dağınıklığı yaşayan çocuklar için ise GETAP programına katılım önerdi. Ayrıca, evde dikkat geliştirici materyallerle çocuklarla vakit geçirilmesinin önemini vurguladı.
Çocukların fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimleri için sosyal medya ve ekran kullanımının sınırlandırılması gerektiğini vurgulayan uzman, bu konuda ebeveynlerin bilinçlenmesinin önemini bir kez daha hatırlattı.
“Öncelikle ebeveynlerin bu konuda bilgili ve bilinçli olması gerekiyor”
0-2 yaş arası çocuklara ekranın hiç gösterilmemesi gerektiğini savunan Sayar, “2 yaşından sonra çocuklarımız belirli sürelerle ekrana bakabilir. Avustralya ve Kanada’da küçük çocukların sosyal medya erişimi yasaklandığı gibi Türkiye’de de bu sistem uygulanabilir. Fakat öncelikle ebeveynlerin bu konuda bilgili ve bilinçli olması gerekiyor. İş tamamen ebeveynlerde bitiyor diyebilirim,” dedi.
Sayar, çocukların sosyal medyaya aşırı maruz kaldıklarında dikkat ve konsantrasyon problemleri yaşayabileceğini belirterek şunları ifade etti:
“Çok fazla kayan yazılar veya görsellere maruz kaldıkları için normal hayata odaklanamıyorlar. Özellikle şiddet içerikli ya da duygularını kontrol edemeyecekleri görüntüler izlediklerinde güvenlik algılarını da yitirebiliyorlar. Son dönemlerde yaşanan travmatik olaylar, deprem, sel gibi afet görüntüleri veya savaş sahnelerine istemeden de olsa maruz kalmaları, çocukların güvenlik algılarında sorunlara ve şüphelere yol açabiliyor.”
“Çocuklarla kaliteli vakit geçirmek önemli”
Çocukları sosyal medyadan koruyabilmek için ebeveynlerin çocuklarıyla bolca vakit geçirmesi gerektiğini vurgulayan Sayar, “Ebeveynler çalıştığı için bu durum zor görünebilir. Alternatif olarak çocuklarını oyun atölyelerine gönderebilir veya oyun gruplarına dahil edebilirler. Ayrıca dikkat dağınıklığı olan çocuklar için bizim de uyguladığımız GETAP programına katılabilirler. Çocukların ebeveynleriyle ve akranlarıyla vakit geçirmesi çok önemli. Ebeveynler, kinetik kum, oyun hamurları, dikkat geliştirici materyaller, kitaplar ve setler alarak evde çocuklarıyla uygulamalar yapabilirler. Önemli olan, çocuklarla bolca kaliteli vakit geçirmektir.” şeklinde konuştu.
“Telefonun şarjı bitene kadar ekran izlemek, çocuklar için doğru bir yöntem değildir”
Ailelerin bilinçsiz bir şekilde çocuklara ekran verdiğini ifade eden Sayar, şu uyarılarda bulundu:
“Bazı danışanlarımdan duyuyorum; ‘Telefonun şarjı bitene kadar çocuklarımız ekran izliyor,’ diyorlar. Bu kesinlikle yanlış bir uygulama. Telefonun şarjı bitene kadar ekran izlemek, çocuklar için doğru bir yöntem değildir. Her çocuk kendi yaşı çarpı 10 dakika olacak şekilde ekran izleyebilir. Örneğin, 3 yaşındaki bir çocuk en fazla 30 dakika ekran izlemeli. Çocukların izleyeceği içerikleri ebeveynlerin belirlemesi gerekiyor. Bunun yanında, çocuklar için geliştirilen KİD uygulamalarını kullanabilirler. Ancak bu uygulamalardaki bazı içerikler de her zaman güvenli olmayabilir. Bu nedenle ebeveyn, çocuğun ne izlediğini mutlaka kontrol etmelidir.”
Sayar, ekran bağımlılığının belirtilerine dikkat çekerek “Ekrandan uzak kalındığında bir yoksunluk semptomu yaşanıyor mu? Çocuğun ekran elinden alındığında kriz geçirip geçirmediğine bakılmalı. Yerlere yatıp ağlama, şiddet ya da öfke nöbeti varsa bu, bağımlılık semptomudur. Bu durumda ebeveynler tek başına bu durumu idare edemiyorsa kesinlikle bir uzmandan destek alınmalıdır.” dedi.