Son yıllarda doğalgazın yaygınlaşması, Türkiye genelinde ısınma alışkanlıklarını değiştirirken özellikle büyük şehirlerde doğalgaz altyapısının gelişmesiyle birlikte, geleneksel soba satışları önemli ölçüde azaldı.
Doğalgazın yaygınlaşması, soba satışlarını olumsuz etkilerken esnafların işlerinde ciddi bir düşüşe neden oldu. Şanlıurfa’da faaliyet gösteren soba satıcıları, doğalgazın etkisiyle iş hacimlerinde düşüş yaşadıklarını belirtti.
Soba satıcıları, doğalgazın sunduğu konforun yanı sıra enerji maliyetlerindeki artışın da etkisiyle vatandaşların doğalgaza yöneldiğini ifade ediyor. Soba satışlarının geçen yıla göre düştüğünü söyleyen esnaflar, doğalgazın daha pratik ve temiz bir ısınma yöntemi olarak tercih edildiğini aktarıyor.
Bu durumun soba üreticilerini de olumsuz etkilediğini belirten sektördeki uzmanlar, iş yerlerinde yaşanan sıkıntılar nedeniyle bazı küçük esnafın kapanma riskiyle karşı karşıya olduğunu belirtti. Doğalgazın yaygınlaşmasının yanı sıra, çevre dostu enerji kaynaklarına yönelimin de artması, soba kullanımını daha az tercih edilen bir seçenek haline getirdi.
Şanlıurfa Sobacılar Pazarı esnafı, soba satışları ile ilgili konuştu.
“Soba satışlarımız geçtiğimiz yıllara göre düşük”
Doğalgazın zahmetinin olmaması nedeniyle sobaya rağbetin olmadığını dile getiren Eyüp Uçar, “Soba satışlarımız geçtiğimiz yıllara göre düşük. Şehir merkezlerine doğalgaz çekildiğinden dolayı satışlarımız yalnızca kırsal kesimlerde devam ediyor; ancak bu bölgelerde de satışlarımız hala düşük. Son dönemlerde popüler olan palet sobalarının üretimini yapıyoruz. Palet sobalarına batıda büyük bir talep var; fakat doğuda henüz yeni yeni tanınmaya başladı. Genel itibarıyla gidişat iyi değil. İnsanlar artık rahatlığa alıştı; kendilerini yormak istemiyorlar. Sobanın külü, kovası, çöpü ve pisliği ile uğraşmak istemiyorlar. Doğalgaza göre sobanın pisliği biraz daha fazla olduğu için talep düşük.” dedi.
“Geçen yıla göre palet sobalarına rağbet artmış durumda”
Sobanın avantajlarından bahseden Uçar, “Aslında ben sobayı tavsiye ederim hem doğal olması hem üzerinde yemek, su ve çay kaynatılması gibi avantajları var. Ayrıca, verdiği ısıyı kemiklerimize ve iliklerimize kadar hissetmemiz bizim için bir artı. Doğalgazda bunu hissedemiyoruz. Doğalgazın çekilmesi sobacıların işini önemli ölçüde azalttı. Palet sobasının avantajları arasında konforlu olması ve ekonomik olması bulunuyor. Çevre dostu, isin de çok olmamasıyla birlikte, odun ve kömür sobalarına göre daha az zahmetlidir. Ayrıca, zehirlenme riski yoktur; ithalat dediğimiz ürün doğal ahşaptan yapılıyor ve konforlu, temizdir. Doğu bölgesinde daha yeni yeni tanınıyor; ancak geçen yıla göre palet sobalarına rağbet artmış durumda.” diye konuştu.
“Kömür kullananlarda zehirlenme riski varken, odun veya palet sobalarında bu risk yoktur”
Uçar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Evlerinde soba kullanan arkadaşlarımızın, kömür yakıyorlarsa kaliteli kömürü tercih etmeleri gerekiyor. Bacalarını her yıl temizlemeleri, akşam yatmadan önce sobaya kömür atmaktan kaçınmaları ve sobadaki kömür köz olana kadar yatmamaları gerekiyor. Bu önlemlere dikkat ettikleri takdirde soba kullanımında ciddi bir risk oluşmaz. Kömür kullananlarda zehirlenme riski varken, odun veya palet sobalarında bu risk yoktur. Bacaların ve boruların sürekli temizlenmesi durumunda ise herhangi bir tehlike olmayacaktır. Emaye sobaların fiyatları 1.200 TL’den başlıyor ve 5.000 TL’ye kadar çıkıyor. Palet sobaları ise 8.000 TL’den başlayıp 15.000 TL’ye kadar yükselebiliyor.”
“Havaların soğumasıyla beraber işlerimiz kendini gösterecek”
Soba satışlarında hareketliliğin başlamadığını ifade eden Mustafa Evran, “25 yıldır bu mesleğin içerisindeyim. Şu anda soba satışlarımızda herhangi bir hareketlilik yok; havaların henüz sıcak olmasından dolayı satışlar durgun. Havalar soğuduktan sonra işin ne durumda olacağını bilemiyoruz, beklemekteyiz. Geçen yıl işimiz yoktu; ondan önceki yıl biraz daha iyiydi. Umutluyuz; hazırlıklarımız tamam, iş olup olmayacağını göreceğiz. Havaların soğumasıyla beraber işlerimiz kendini gösterecek inşallah. Her semte ve mahalleye doğalgaz çekildiği zaman ister istemez soba satışlarımız düşecektir; bu durum doğalgazdan kaynaklanmaktadır. Soba satışlarımız, merkezden ziyade genellikle kırsal kesimlere oluyor. İlçelerimizin hepsine buradan sobalar gidiyor. Şehir merkezinde her yıl belli mahallelere doğalgaz çekiliyor. Doğalgaz çekilen yerlerde sobaya talep çok fazla olmuyor. Kırsal kesimlerde doğalgaz olmadığı için soba kullanımı yoğun. Genelde doğalgaz kullanıldığı için insanlar sobadan uzak duruyor. Soba biraz zahmetli ama zahmetli olduğu kadar da zevkli.” ifadelerini kullandı.
“Sobanın tadı bir başka”
Soba fiyatlarına değinen Evran, “Fırınlı sobalarımız var; içerisine yemek koyup yapabilir, üzerinde çay da kaynatabilirsiniz. Sobanın tadı bir başka. Bizim halkımız biraz rahatına düşkün; doğalgaz geldiği gibi hemen doğalgazlı evde oturma düşüncesine kapılıyorlar. Soba fiyatları 500 TL’den başlayıp 20 bin TL’ye kadar çıkıyor.” diye konuştu. (İLKHA)