Deprem bilimcileri Malatya fayını inceliyor

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Jeolog Doç. Dr. Cengiz Zabcı, Jeolog Doç. Dr. Taylan Sançar ve Çin’den gelen uzman bir ekip, Malatya fayı üzerinde inceleme yapıyor.

Doğanşehir ilçesi Sürgü Mahallesinden saha çalışmalarına başlayan ekip, Akçadağ’da çalışmalarını tamamladıktan sonra çalışmalarını fayın geçtiği Arguvan ilçesine bağlı Kızık Mahallesi’nde (köyü) sürdürüyor.

Ekibin Malatya’daki birinci etap çalışmaları tamamlandıktan sonra bir rapor oluşturulacak ve sonrasında ikinci etap çalışmalarına başlanacak. İkinci etapta yapılacak kazı çalışmalarıyla birlikte Malatya fayına ilişkin detaylı bilgi elde edilmesi planlanıyor. 3 yıl sürecek olan çalışma sonrası fayın durumu ortaya çıkarılacak.

“Malatya fayı ileri teknoloji kullanılarak araştırılıyor”

6 Şubat 2023 depremlerinde Malatya’da çok sayıda can kaybının yaşandığını anımsatan Jeoloji Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı Yunus Gülmez, “Çok fazla gündeme gelmemesine rağmen ciddi hasarlar yaşandı. O günden bugüne artçı depremler devam ediyor. Deprem ve fay konusunda sahada ve akademik makale anlamında uluslararası camiada çok fazla emeği olan iki tane kıymetli hocamız olan Taylan Sancar ve Cengiz Zabcı hocamız buradalar. Onlara eşlik eden Çin’den gelen bir araştırma heyeti de ileri teknolojiyi kullanarak Malatya fayını araştırmak için buradalar. Kamuoyunda insanların kafasını karıştıran bilgi kirliliği çok fazla. Vatandaşlarımızdan ricamız Malatya Fayı’yla alakalı her söylenilene inanmamaları ve bilgi kirliliğinin önüne geçmek için bu çalışmanın sonucunu hep beraber beklememiz lazım. Bu zor arazi şartlarında hocalarımız çalışmalarını yapıyor. Hep beraber bize de beklemek düşüyor. Yetkililerden de bu tür bilimsel çalışmalar için destek vermelerini, bu bilimsel çalışmaların sayısının daha fazla artmasını istiyoruz” talebinde bulundu.

“Elde edilecek verilerle sonradan kazı çalışmaları da olacak”

Mayıs ayında veri alınmaya başlandığını kaydeden Gülmez, “Daha önceden bu bölgede bir çalışma yapıldı ama çok detaylı, teferruatlı bir çalışma değildi. Daha detaylı halde şu anki çalışmayla neticelendirilecek. Bu tek etap değil birkaç etap olacak. Bu çalışma eylül ayına kadar devam edecek. Sonra bir raporlama olacak. Oradan gelen verilerle bundan sonra polosmokolojik ve kazı çalışmaları da olacak” dedi.

“Depremin ilk olduğu günden beri sürekli bundan sonra olabilecekleri üzerine çaba gösteriyoruz”

Şu anda Malatya fayının üzerinde bulunduklarını kaydeden İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümünden Jeolog Doç. Dr. Cengiz Zabcı, “Bildiği üzere 6 Şubat 2023 depremleri ülkemizde çok ağır zayiat hem can hem de mal kaybına yol açtı. Depremin ilk olduğu günden beri sürekli sahada veya bilgisayar başında bu depremin etkilerini ve bundan sonra olabilecekler üzerine kafa yorarak çaba gösteriyoruz. Bunların bir tanesi de Malatya fayı üzerinde” olduğunu söyledi.

“Çalışmalar yaklaşık 3 sene sürecek. Amacımız Malatya fayının depremselliği hakkında daha elle tutulur veri üretmek parametreleri sağlamak”

Doç. Dr. Zabcı, “Ülkemizde TÜBİTAK ve Çin Halk Cumhuriyeti’nde Çin Bilim Akademisi’nin ortak yaptığı bir uluslararası bilimsel proje çağrısı sonucunda kabul edilmiş bir araştırma. Bunun kapsamındaki çalışmalar yaklaşık 3 sene sürecek. İlk ayak mayıs ayında ölçümlerle başlandı. Yer bilimlerinin hemen hemen bütün disiplinlerini kullanarak çalışmaya çaba gösteriyoruz. Çin Deprem Dairesi’nden gelen arkadaşlar da jeologlar ve jeofizikçiler. Bir ekip daha eş zamanlı olarak şu anda Adıyaman’ın Kahta ilçesiyle Sivas Kangal arasında ölçüm yapıyorlar. Mayıs ayında ilk etapta çalışmaya başlayanlar ise harita mühendisliğinden yani geometrik bölümünden jeodezi ölçümü yapan arkadaşlar. Yani yer bilimlerinden hem jeoloji hem jeofizik hem de jeodezi diye üç önemli ayağından, dalında oldukça uluslararası nama sahip uzmanlardan bir ekiple çalışıyoruz. Amacımız üç sene sonucunda Malatya fayının depremselliği hakkında daha elle tutulur veri üretmek, parametreleri sağlamak. Bunun sayesinde belki de bölgede ve çevrede daha sağlıklı, depreme dirençli kentleşme konusunda adım atılmasını sağlamış olacağız. Tüm çabamız bu yönde” ifadelerini kullandı. (İLKHA)