YAPAY ZEKÂ FAYDA MI ZARAR MI? (1)

0

BEĞENDİM

Haber: Cengiz Haşimoğlu

0

Ortaya çıkan yeni buluş ve yeni icatlar insanlık adına olumlu adımlar olarak görülüyor.

Teknolojik gelişim ve bilimsel ilerlemenin medeniyetler kurma aşamalarını tetikleyen en önemli ilerleme basamaklarından bir olduğu düşünülürse, ortaya çıkan ürünlere olumlu bakma anlayışımızın artması gerekiyor.

Bir de teknolojik yapılanmanın yaşamı kolaylaştıran gelişiminin yanında olumsuz yönleri var. Savaş ve çatışma olaylarına temel olan Silahlanma ve Siber Suç unsurlarının verdiği zararları hesaba katmayı unutmamak lazım.

Bu manada Gelişme ve İlerleme itibariyle medeniyetlerin üst seviyelere çıkması iki yönlü değerlendirme yapmamıza yol açıyor. Olumlu taraflarının yanı sıra olumsuz yönlerini de göz önüne alarak yapılacak değerlendirmede insanlığın hangi tarafa ağırlık vereceği önem kazanmakta.

Olumlu tarafında hayatı kolaylaştıran ve Bilgi Gücü edinilmesini sağlayan kazanımlar varken diğer tarafta yok olmaya sebep olan ve ölümlere yol açan donanımlar yer almakta. Savaşların ve sömürü mantığının dünya ülkelerine armağanı olan tüm teknolojik araçların vurduğu darbeler ne yazık ki insana fayda yerine zarar veriyor.

Yüzyılımızın önemli bir gelişmesi olan ve insan yerine konulması sonucunu doğuran Yapay Zekâ olgusu şimdiden getireceği olumlu veya olumsuz yönleriyle tartışmaların odağına oturmuş durumda.

“Çok Bilmiş” ifadesinin anlamı Bilgi Gücünü elinde tutmak ve bilinmesi gerekenleri fazlasıyla fark etmek becerisidir. Çok bilmek, bilinmesi gerekenleri ve bilinmesi zorunlu olanlar dışında diğer tüm alanlarla alakalı donanımları edinmiş olmak demektir.

İnsan bilgi ile donatılan bir varlık olmasının yanı sıra bildiğini kullanma ve seçebilme becerisine de sahip olması yanında bilinç ve irade ile yönlendirme yeteneğini de hayata aktarabilen bir gerçekliktir.

Yüzyılımızda tartışmalara yol açan ve zemin hazırlayan konu da bu: “İnsan gibi düşünen, sorgulayan, tasarlayan, işlem yapan ve hayata aktarabilen bir makine/robot gerçeğinin faydası mı, zararı mı bizi bekliyor?”

Yani günümüz ifadesiyle “Yapay Zekâ” gerçekliği insanlığa ne katar veya ne kaybettirir?

Çok bilmek özelliği, geliştirilen model ve donanımlarla robotlara yüklenen bilgilerin sağladığı bilgi sayesinde yüksek oranlara yükselebilmekte. Yüklendiği kadar bilginin yanı sıra “Düşünme” becerisi de makine/robotlar tarafından kullanılmaya başlayınca gelecekte karşımıza çıkacak tehlike/risk veya faydanın insanlığı götüreceği seviyeyi kurgulamak gerekiyor.

TRT World Forum 2023 etkinliğinin ana başlıklarından biri olan “Çok Bilmiş Yapay Zekâ: Yaratıcı Potansiyel mi, Yıkıcı musibet mi?” gündemi teknolojinin armağanı olan robot ve makine potansiyelinin kazandıracağı/kaybettireceği şeyleri görüşmenin fırsatını verdi.

Katılımcıların dile getirdiği gibi yapay zekâ bir çeşit “Kişisel Dijital Asistan” olarak fayda yönü ağır basan bir alternatif konumunda. Ayarlanabilen ve her yönüyle kontrolü sağlanabilen yapay zekânın her zaman insan hâkimiyetine ihtiyaç duyacağını söyleyerek her hangi bir tehlike/risk taşımayacağı vurgulanmaya çalışılmakta.

Diğer katılımcıların da yapay zekânın fayda yönüne vurgu yaparak insanların yaşamını iyileştirmesini beklediklerini dile getirmekteler. Daha iyi bir sağlık hizmeti, ulaşım ve ekonomiyle toplum üzerinde iyileştirme ve fayda sağlayacağı görüşü üzerinde mutabık kalınmaya çalışıldı.

Fayda yönünü savunan katılımcıların gelecekte bir takım şirketlerin ülkelerin kaderini paylaşma sıkıntısı yerine ülkelerin kendi değerlerini, kendi normlarını, kendi toplumsal yapılarını yansıtan şirketler kurmayı sağlayan yapay zekâ sayesinde insanlara daha fazla yarar sağlanacağını öne sürdüğü görüldü.

Kesin olan şey programlanabilen ve hizmet yönü ağır basan makine/robotların filmlere konu olan riskleri yani kontrol dışına çıkma riskini göstermeleri veya insan hâkimiyetinin devre dışı kalmasıyla sebep olacakları tehlikeler karşısında ne türden tedbirler alınması gerektiğini belirlemektir.

Çünkü yeni ve bilinmesi gereken risklerin söz konusu olması durumunda alınması gereken tedbirler sayesinde zararın en aza indirilmesi sağlanacaktır.