AHLAK VE MİZAÇ (2)

Mizaç ve kişilik özellikleri gibi ahlak ilkeleri de insan yaşamını şekillendiren etkilerle sosyal hayatın devamında katkılar sunar. Çünkü insan sosyal bir varlıktır. Yaşam alanları toplumsal bir çevrenin içerisinde sürmesi gereken ihtiyaçlarla yüklüdür. Bu yüzden yaşadığımız dünya ve içinde olduğumuz ortam bedensel özellikler ve ruh dünyamız açısından değişik şekillerde bize görünür.

Önemli olan ahlak ve mizacı aynı potada eriterek yaşam sürecinde ikisini bir arada uyumlu halde tutabilmektir.

Ahlak açısından insanın kendisine bir şekil vermesi ya da yaşamı boyunca karşılaştığı olaylar karşısında iyiden ve olumludan yana seçeneklerde bulunması gerekir. Bencillik, kibir veya kötü olandan kurtulmanın yolunu bularak kendi değer yargılarını yaratmalıdır. Çünkü kendisi dışında olanlara zarar verme ihtimali yüksektir.

Ahlak ilkeleri her zaman ve her ortamda vardır. İnsan kendine düşen payı yük edinerek sorumluluk bilincini kullanıp toplumsal hayata katılma becerisi göstermeye çalışır.

İnsandaki ahlak anlayışı ve kültürü kişinin zekâsı, inancı, beklentileri, duygu/düşüncelerinin uzantısı olduğundan dolayı bunu geliştirmenin yolunu özellikle eğitim bilincine ve iradenin sağlam temellerine oturtmak lazım.

Unutulmaması gereken nokta ahlak anlayışı ve ahlak ilkelerinin belli bir zamana/ortama has olmadığı; geçmişten itibaren insanlık tarihi kadar bir birikime sahip olarak genel esaslar oluşturduğudur.

Ahlak ilkeleri toplumsal şuurun ve sosyal bilincin bireysel kimliklerde buluştuğu nokta olduğundan zamana/şartlara göre değişiklik gösterdiği unutulmamalıdır.

Ahlak anlayışı/kültürü veya sahip olunan ahlaki ilkeler iyiliğin, adaletin, şefkatin, merhametin ve erdemliliğin bir gereğidir. Uzak durması gereken durak ise kötülüğün ve çirkinliğin durakları olmalıdır.

Mizaç yani huy bu manada kişiliğin önemli bir parçası olduğu için ahlak bilincinin temelini oluşturur. Bir bakıma mizaç/huy gibi doğuştan gelen özellikler ve sonradan elde edilen ahlak özelliği, insan hayatının ana dinamikleri olarak medeniyetlerin ortaya çıkmasına, modernlik aşamalarına ulaşmaya yol açar.