Selçuklular Hazarın batısına binli yılların başında geçtiler, burada kısa bir sürede Büyük Selçuklu devletini kurdular. O zamanlar bugünkü.  Zengezur, Laçin, Karabağ,  Kars ve çevresinde, Başkenti Gence / Divin şehri olan Kürt hanedanı Şeddadiler hakimdi, Alpaslan Şeddadileri de yanına alarak Ani merkezli Ermeni Bagratuni Krallığını yıktı,  burasını Heybetli Şeddadi Emiri Şaverin oğlu  Emir Menuçire teslim etti. Ermeniler bu tarihten sonra uzun seneler pek bir varlık gösteremediler taki yıkılmaya yüz tutmuş Osmanlı devletinin son yıllarına kadar. Bu yıllarda Osmanlı devletini tamamen yıkmak için bütün Avrupa birlik olmuş, Rusların hesabı milli çıkarları çerçevesinde hep sinsi planlar olmuş. Kürtlerin Osmanlıya ihanet etmeyeceğini gören bu aktörler için, Ermeniler  biçilmiş kaftandı. 93 harbi ( 1293 Hicri tevkimi ) olarak bilinen 1877 – 1878 Osmanlı -- Rus savaşında Osmanlı Mağlup olur,  vilayetti Site olayını Osmanlıya imzalatırlar, ( Elazığ, Erzurum, Sivas, Bitlis, Diyarbakır, Van ). Bu vilayetlere sahip olmak için yine Ermeniler öne çıkar, bu vilayetlerin nüfusu ağırlıklı Kürt olduğu için, Kürt Ermeni düşmanlığı körüklenir. Sultan Abdülhamit Ermeniler için bir tehcir kararı verir, ama bu biraz dar çevrede kalır,  daha da çok 1915 Tehciri gölgesinde kalıp unutuldu. Bugün büyük ölçüde coğrafya şekillenmişse de, siyasi durum pek parlak değildir. 1915 tehcir olayı halan dillerde canlıdır.  Ermenistan’ın ekonomik sıkıntısı had safhada, bunun için batıya açılması lazım,  buda ancak Türkiye üstenden olur. Ama nasıl. ?? Yapılması gereken Zengezur’den geçiş meselesine mantıklı bir çözüm şart, elbette ki Ermenistan ve Türk dünyası arasındaki sorun sadece Zengezur değildir. 1915 olayları her şeyin üstündedir, bugün bir çok dünya devleti, bu olayı bir jenosid olarak görmüşken, Ermenistan’ın  bundan vaz geçmesi düşünülemez. Bana göre Ermenistan ve Türkiye arasındaki en zor açmaz buradadır.