Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in kira oranlarına yönelik yüzde 25 sınırının devam etmesi için herhangi bir sebep görmediğine dair yaptığı açıklamayı değerlendiren Avukat İsa Yıldız, kira oranlarında yüzde yirmi beş sınırının kalkabileceğini ifade etti.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kirada yüzde 25 zam sınırını uzatmak için çalışma olmadığını açıkladı.
Yüzde yirmi beş kira sınırlaması ele alınırken hem kiracı hem de ev sahibi açısından değerlendirme yapılması gerektiğini ifade eden Yıldız, taraf olduğu davalarda bu sorunlarla karşılaştıklarını, ev sahibi ve kiracıların bu şikâyetle başvurduklarını kaydetti.
Ev sahiplerinin TÜFE oranı üzerinde yüzde yüz artış yapamayacaklarını dile getiren Yıldız, TÜFE oranının açıklanan rakamlara göre yüzde elli dokuz olabileceğine ve temmuz ayında bu oranın düşebileceğine dikkat çekti.
Ev sahiplerinin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında artırım yapmasına değinen Yıldız, ev sahibi ve kiracılara yaşadıkları problemlerde, hukuksal haklarını bilerek hareket etmeleri tavsiyesinde bulundu.
TÜFE oranın arttırılmasıyla beraber boş konutların ev sahiplerince kiraya verilebileceğini söyleyen Yıldız, konut piyasasının hafifleyebileceği yönünde değerlendirmelerde bulundu.
“Ev sahipleri ‘yüzde yüz artış yapmak istiyorum’ dediklerinde yapamayacaklar”
Avukat İsa Yıldız
Yüzde yirmi beş sınırının kalkmasının ev sahipleri, kiracılar ve konut piyasası açısından avantaj ve dezavantajlar taşıdığını belirten Yıldız, “Kiralara yüzde yirmi beş sınırında değil, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) oranında artırım yapılacak. TÜFE oranı da açıklanan rakamlara göre yüzde elli dokuz. Bunun temmuz ayında yaklaşık yüzde 50’nin altına düşeceği öngörülmekte. Dolaylı olarak düşündüğümüzde aslında yüzde yirmi beş’ten, yüzde elli’ye artırım olacak. Bu, kiracılar açısından dezavantaj ancak bundan iki sene önce getirilen ve hâlihazırda 1 Temmuz’da sonlanacak olan düzenlemeyle iki yıldır zaten kiracılar kısıtlı artışla bundan faydalanıyorlardı. Fakat eskisi gibi devam etmeyecek ancak oran çok yüksek miktarda artmayacak çünkü TÜFE oranının üzerinde artış yapma yasağı var. Ev sahipleri ‘yüzde yüz artış yapmak istiyorum’ dediklerinde yapamayacaklar. Bu açıdan kiracılar kısmen de olsa bundan faydalanacak. Ev sahipleri için de dezavantaj olan yüzde 25’lik sınırı, onlar açısından kalkacak ve bu oran yaklaşık yüzde elli olacak. Bu biraz da ev sahiplerini tatmin edecektir elbette.” diye konuştu.
“Boş konutların kiraya verilmesi, konut piyasasını aşağı çekebilir”
TÜFE oranında yapılacak artırımın konut piyasasında hafifleme sağlayacağı yönünde kanaat belirten Yıldız, “Ayrıca şu da var: Yüzde yirmi beş sınırı olduğu için evlerini kiraya vermeyen ya da kiracıları ile sıkıntı yaşayan onlarca belki yüzlerce konutun boş olduğu söyleniyor. Bu konutlar da artık kiraya verilecek. Kiracıların zorluk yaşayacağı anlamında tahminlerimiz var ancak boş olan konutların da kiraya verilmesi, burada piyasayı biraz aşağı çekme ihtimali olduğunu gösteriyor. Belki bizim bölgemiz depremin etkisinden dolayı çok fazla boşta konutun olmadığı varsayımında bulunabiliriz ama biraz daha batıya doğru gittiğimizde buralarda çok ciddi anlamda boş konutlar bulunmaktadır. Bu konutlar da artık kiraya verilebilecek. Ev sahipleri istemiş oldukları rakamlar üzerinden ve TÜFE oranından artışlar yapabileceklerdir.” dedi.
“Yüzde yirmi beş sınırı iki yıl boyunca kiracıları korudu”
Belirlenen kira artış oranları üzerinden ev sahipleri tarafından gayri resmi olarak tekrar bir artış yapılmaması uyarısında bulunan Yıldız, “Yüzde yirmi beş sınırı iki yıl boyunca kiracıları korudu. Tabii bunun yanında ev sahiplerinin gayri resmi anlamda artış yaptığı da oldu. Ancak burada bilinçli olan kiracılar da dava yoluna gitmeye başladı. Artık kiracılar da biliyor haklarını ve çok fazla danışan kiracılar oluyor. Bununla beraber kira uyuşmazlıklarının mahkeme aşamasında çok yoğun bir şekilde yük olduğundan ötürü arabuluculuk şartı getirildi kiraya. Arabuluculuk şartında zaten bir sürü davanın anlaşması sağlandı. Bunlar sürecin daha hızlı yürümesine yardımcı oldu ancak bunun hala yetersiz olduğunu düşünüyoruz. Bir oran varsa oranın üzerine artış yapılmamalı. Kiracılar hakkını bilmeli, bu konuda kiracıların zaten çıkarılabilmesi için belli şartları var. Bunlar ihtiyaç sebebiyle çıkarılmalı, evin ciddi manada bir tadilat geçirmesi veyahut işyeri de olabilir ya da kiracının borcunu ödememesi durumunda kiracının birkaç sebeple beraber evden tahliyesi isteniyor.” şeklinde konuştu.
Kiracı ile ev sahibi arasında uyuşmazlıklarda mahkemeye başvurmalarını öneren Yıldız, şunları kaydetti:
“Bizim tavsiyemiz şudur: Kiracılar ödemelerine dikkat etsinler, onun dışında ev sahipleri de fahiş artışları yapmasın. Zaten artış yapabilecekleri oranlar belli. On iki aylık ortalama TÜFE’ye göre artış yapabiliyorlar. Bunun üzerinde artış yaparlarsa zaten kiracılar şikâyet yoluna gidip bu artışı ödemeyebilirler hatta direkt ev sahibinin hesabına var olan oranın üzerinden ödemede yapabilirler. Bu kiracılar açısından bir sorun doğurmayacaktır. Kiracı ile ev sahibi arasında uyuşmazlıklarda mahkemeye başvurmalarını öneriyoruz. Evleri taciz etmektense hak hukuk yolunda ara buluculuk yahut dava yoluyla haklarını aramalarını tavsiye ediyoruz.” (İLKHA)