Nöbetçi Eczaneler
Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Salim Balin konu hakkında bilgiler verdi.
Çağın en önemli halk sağlığı problemi haline gelen obezitede bugün en etkili ve tartışmasız yöntem cerrahidir. Etkin bariatrik yöntemlere rağmen aradan geçen yıllar içerisinde tekrar alınan kilolar cerrahiyi tartışmalı hale ve sorgulanır noktaya taşımıştır. Bazı çalışmalarda tüp mide ameliyatı geçirmiş hastaların yüzde 76’sı 6 yıl içinde tekrar kilo aldığı gözlemlenmiş.
Dünya Obezite Günü’nde yayınlanan ve obezitenin etkisini ele almak için harekete geçme çağrısında bulunan bazı raporlarda, 2035 yılına kadar dünyanın yarısının obezite veya fazla kilo problemi ile yaşayacağını tahmin ediyor yine aynı raporda obezite oranlarındaki artışın küresel ekonomi üzerinde önemli bir yük oluşturacağı belirtilerek bunun küresel gayri safi hasılanın yüzde 3’üne karşılık geleceği, 2035’e kadar obezitenin maliyetinin yıllık 4 trilyon doları aşacağı uyarısı yapılıyor. (World Obesity Atlas 2023). Yapılan binlerce bariatrik işlemler, sürekli kullanılarak geliştirilen ilaçlara rağmen çığ gibi büyümeye devam eden bir problem.
Kilo geri alımı oranları, ameliyattan sonra geçen süreye bağlı olarak büyük ölçüde değişmektedir. Kilo artışı olan hastaların küçük bir yüzdesinde anatomik ve cerrahi nedenlere atfedilebilirken, kilo alımının ana nedenleri, artan iştah ve uyumsuz veya düzensiz beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve psikososyal streslere bağlı olarak ameliyat sonrası artan kalori alımı gibi görünmektedir.
Ne yazık ki alınan kilolar, daha önce kontrol edilen Tip 2 diyabet, hipertansiyon ve diğer kiloyla ilişkili hastalıkların nüksetmesi, yaşam kalitesinin ve duygusal sağlığın azalmasına yol açar.
Kilo alımını tersine çevrilmesi için revizyonel cerrahi bazı durumlarda etkili olabilir ancak genellikle birincil obezite cerrahisine göre daha yüksek oranda komplikasyonla ilişkilidir.
Toplumların siyasi, ekonomik, iktisadi bağımsızlığı kadar önemli olan ve o toplumun geleceğini belirleyen şey bireylerin optimal sağlığa sahip olmasından geçmektedir. Hükümetlerin veya karar vericilerin obeziteye katkıda bulunan durumları ve altta yatan nedenleri değerlendirmeli ve bunun sağlığa etkileriyle, sosyal ve ekonomik maliyetlerini topluma aktarmalıdır.
Kilo alımın altındaki asıl sebeplere odaklanmalı bunun üzerine çözümler üretilmelidir.
Kilo alımının asıl sebepleri;
-Artan hareketsizlik
-Şehirleşme ile beraber artan kronik stres
-Sağlıklı gıdaya ulaşım zorluğu ve hazır gıda tüketiminde artış
-Kilo yönetimi ve sağlık eğitimini destekleyecek sağlık hizmetlerinde yetersizlik
Sebepler üzerinden hareket ederek; basit, ucuz ve kalıcı çözümlerle toplumun tamamına yayabilirsek hem obeziteye hem de fazla kiloların zemin hazırladığı birçok hastalığı ortadan kaldırmış olabiliriz.